حج مبارك!
(طنز)

مصطفی عمرزی

از اهداف درست به جا آوردن مناسك ديني و عبادات واقعی،‌ تذكيه ی نفس، پابندي به تقوا و اختیار اخلاق است. از آن جايي كه بر اساس روايات ديني، به آخرالزمان يا اوج فساد روي كره ي خاكي نزديك شده ايم، اداي مراسم ديني كه توام با عجز، نهانكاري و پرده پوشي بود، حالا بعضی از رياكاران متدين را به ميدان آورده است؛ كساني كه دور از كردار نبوي و بزرگان اسلام، به خاطر اداي مناسك ديني بر ديگران، فخر مي كنند.
اکثر توده هاي مسلمان مردم ما تنها با ورد و تعدادی از كلمات و جملات عربي- بدون درك معني ومفهوم آن ها- به آن دنيا مي روند. اين مسئله، جاي تامل بسيار دارد و از نظام آموزشي ما، ريشه مي گيرد.

  دين اسلام، نزد اكثر مردم ما، عبارت از فرهنگ زبان عربي است. ضعف به وجود آمده در اين رابطه، سر به طنز و فكاهي می رساند. معروف است كه یک افغان پس از بازگشت از سفر عربستان، به دوستانش نقل مي كرد كه مردم عربستان از بس مسلمان اند، هنگام رفتن، خوردن، خوابيدن، صحبت كردن و غیره نیز قرآن مي خوانند؛ زیرا در آن جا همه به زبان عربی صحبت می کنند.

اداي مناسك حج، گوشه ي ديگري از تظاهر مسلمان نما های ما را نشان مي دهد. اکثر آنان از اصل هدف حج، بي خبر اند.

 در چند سال اخير، موتر هايی را مشاهده مي كنيم كه تعدادی پس از مراسم حج، در  هنگام بازگشت با تكه هايی به رنگ سبز، آن ها را آراسته و  بر روی این تکه ها، نوشته شده اند: «حج مبارك!» راكبان اين موتر ها با گونه اي از ژست،‌ از جلو شما مي گذرند. خوب، حج كرده اي، مباركت! حالا چه نياز داري جلو مردم رژه بروي؟! مگر حج كردن به خاطر به جای آوردن فرص، تعهد با خدا(ج) و اجتناب از گناهان نيست؟ مگر با قرار گرفتن در منزل خدا(ج)، نبايد تقوا و عزت نفس حاصل کرد؟

كنار گذاشتن تظاهر و دوري از تظاهر در مقام كعبه، ‌شرط است. اگر نمي دانيد و نمي پنسديد، ‌بي شك كه مصداق همان فرموده ي پير هرات قرار مي گيرد كه مي گويد: «بدان که نماز زیاد خواندن، کار پیر زنان است و روزه فزون داشتن، صرفهء نان است و حج نمودن، تماشای جهان است، اما نان دادن، کار مردان است...»

جالب اين جاست كه اين تكه هاي حاوي عبارت «حج مبارك!» مخاطب اند و  در دستور زبان دری، به این معنی ست که شما به کسی تبريك بگویید.

آن چه معمول کرده اند، بیشتر مصداق این بیان معروف سعدی است: «مشک آن است که ببوید، نه آن که عطار بگوید. دانا چو طبلهء عطارست خاموش و هنر نمای و نادان خود طبل غازی، بلند آواز و میان تُهی.»  

در عمل ثابت کنید كه رهرو الله(ج) استيد! آيا به جا نیست كه پول تماشاي جهان را به يكي از هزاران گرسنه، يتيم، معيوب و فقير کشور خود ما بدهید؟ اگر به قدرت و عظمت آفريده گار يقين مي داشتيد که صمد/ بی نیاز است،‌ چه نياز است به عربستان برويم؟! «اين ره كه تو مي روي به تركستان است!»

منظورم نفي فريضه ي مبارك حج نيست. كساني كه توفيق فریضه ی حج را مي يابند، خوشبخت اند؛ اما فرمان هاي الهي، كردار نبوي و ايمان واقعي، رهنمون مي شوند كه اگر بتوانيم براي زنده جان ها و آنانی که به خاطر دشواري های روزگار، زجر مي كشند، آرامش خاطر و براي لمحه ای نیز راحت فراهم کنیم، از بزرگان اسلام، پیروی کرده ایم.  ترجيح بدهیم درد ها و رنج های مردم ما کاهش بیابند.

بی دل:

دل به دست آور که حج اکبر است
از هزاران کعبه، یک دل بهتر است