Get Adobe Flash player

Calendar جنتری

سبتامبر 2023
دسچپجشی
123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930

Who's Online مهمانان آنلاین

ما 323 مهمان و بدون عضو آنلاین داریم

غازی امان الله خان

اولین لویه جرگه در زمان امان الله خان

اولین لویه جرگه در زمان امان الله خان

جشن حکومت شاهی محمد ظاهرشاه

جشن زمان شهید سردارمحمد داؤد خان

شهید سردار محمد داود خان

dawd S

تاریخچه ساخت ارگ کابل یا قصر ریاست جمهوری

1919 شاه امان الله خان شاه افغانستان

شاه امان الله خان شاه افغانستان 1919

(1957) محمد ظاهرشاه در ماسکو

(1957) محمد ظاهرشاه در ماسکو

پښتانه پر څوسترو ښاخونو ویشل شوي دي ؟

د اسټراليا اوښبه افغانان

مرحوم مدیر صاحب الدین

sahebdin

مرحوم مدیر صاحب الدین

برچسب‌ها:تاریخ افغانستان و پشتونها

تاریخ خورشید جهان

Khurshaid Jahan Histori A 200تاریخ خورشید جهان

 

بنیاد خیریه پیمان

Paiman Charity Foundation 2017 200 TUM

بنیاد خیریه پیمان
Paiman Charity Foundation
www.paimanfoundation.com

ترجمه وتفسیر « احمد » ـ جزء سی‌ ام (30 )

ویب سایت جدید ولایت لوگر

خطاطي نستعليق آنلاين

logo ass

کمپیوتر سرویس

آموزش حج وعمره همراه با عکس

تانجانت بورد پښتو

ویب سایت جدید ولایت لوگر

رئیس جمهور محبوب ما محترم داکتر محمد اشرف غنی احمدزی

د پښتو ژبی نوی فونتونه

دپښتو درسونه کتاب

د رياضي لومړی کتاب ـ تر ۹ ټولګي

د ریاضی دوهم کتاب

Math Book GCSE 2 200

دریاضی دریم کتاب

مرحوم تورن جنرال نصرالله خلیل

محمد ابن عبدالوهاب عربی

کمپیوتر سرویس

دو روز پي در پي

du ruze paidarpai

انجمن کلتوری افغانها در سویدن

آموزش نماز برای کودکان

کتابخانۀ دانشنامۀ افغان

Map of Country نقشه کشورها

نعت عالم شوقی

Naat Alem 200

مسجد آنلاین

www.kodakan.se

kodakan afghan 200

Afghanistan افغانستان

imagescak6d4un 200

بازی اطفال با گل

blommor aa

تظاهرات گستردۀ افغانها مقابل سفارت امریکا

اختره ته راغلۍ

Akhtara 200

آشپزخانه کوچک من

Home خانه

مرز منفور

مرز منفور
(معرفی کتاب نفرین دیورند)

skin 62 400وقوع دیورند در تاریخ افغانستان، واقعی ترین معنی یک مرز منفور است. راجع به این تراژیدی، آثار، کتب و مباحث زیادی ارائه شده اند که اگر جلو آگاهان آن ها قرار داده شوند، نو نیستند؛ اما این، به معنی ختم مقال نیست.

عموماً آشکارایی پیرامون خط دیورند در سایه ی تقابل افغانستان و استعمار انگلیس، روابط دیپلوماتیک و تلاش های مایل اتحاد شوروی به ابحار گرم، صورت گرفته است. یعنی خلط بیش از حد سیاسی، گونه ای از تلقی رسمی این خط را دامن می زند. بنا بر این، ادعای جاگزینی پاکستان به معنی طرف اصلی، ادامه ی کج بحثی هایی هم شمرده می شود که بنیاد آن ها را در یک زمینه ی دیگر(استعمار) گذاشته بودند.

 

این که چه گونه پاکستان را در جای استعمار انگلیس، طرف بشماریم، به لحاظ حقوقی هم مشکل دارد؛ زیرا طرف دعوای ما به فاصله ی خیلی زیاد، ترخیص شده است(واقع شدن در جغرافیای اروپا)؛ هرچند  سایه ی نفوذ آن باقی ست، اما تمثیل حاکمیت های به اصطلاح جیوپولیتیک شبیه پاکستان، نمی تواند طرفی را به کرسی بنشاند که جزو تاریخ خط دیورند نیست.

 در تاریخ خط دیورند، افزون بر نارسایی های زیاد، ناگفته های زیادی باقی مانده اند که می توانند صورت عمداً ایجاد شده ی توهم آن را بشکنند. در چند صورت، فشار دیورند، کاملاً محسوس است. ثقلت آن روی اقتدار سیاسی معاصر، تیره ساختن تنازع داخلی که گویا خیانت صورت گرفته و تبعاتی بدی که بر اساس آن ها به ماهیت دولت- حکومت افغانستان، زیان وارد می شود.

خط دیورند، زمانی واقع شد که افغانستان با بیرون رفتن از ملوک الطوایفی پس از تجاوز دوم انگلیس، زعماتی مردی را تجربه می کرد که به قول مرحوم لویس دوپری که اگر استعمار روس و انگلیس نمی بود، امیر عبدالرحمن خان می توانست مرز های افغانستان را توسعه دهد، این حقیقت را هم در جلو ما قرار می دهند که با خط دیورند، نیروی        فزاینده ای حصار شد که با یک رهبری مقتدر، می توانست گسترش مرز های افغانستان به سوی ابحار را دوباره تضمین کند. به این لحاظ، می توان خط دیورند را که ظرفیت های بشری یک قوم بزرگ را تقسیم کرد، یک بُرش کاملاً حساب شده هم تلقی کرد که از ترس اتحاد آن، انگلیس ها در عقبه ی خویش، تیره روزی های خودشان(جنگ های افغان و انگلیس) را دیده بودند.

در جریان باز شدن راز های سر به مُهر دیگر، این بار راجیو دوگرا با شناخت پیش زمینه ها و پس زمینه های خط دیورند، چند گپ نو را جلو ما قرار داده که سال ها انتظار رونمایی آن ها را داشتیم.

خواننده ی افغان با مراجعه به نسخه های دری و پشتوی کتاب «نفرین دیورند»، متوجه می شود که صاحب این اثر، چه گونه وارد جزئیاتی شده که اکثراً در پرونده ی دیورند- چنانی که ما می شناختیم- مکتوم مانده بودند.

خیلی عجیب نیست! خط دیورند با امضای امیری گویا پاس شده که در اقتدارگرایی و توجه به مرز های افغانی، حساسیت بی نهایت داشت! امیر عبدالرحمن خان، موسس افغانستانی شمرده می شود که مرز هایش تثبیت شدند. او مرز های داخلی(حاکمیت های ملوک الطوایفی) را نیز چنان نابود کرد که حتی امروز هم لطف آن در میلان قدرت سیاسی به مرکزیت، حس می شود. امیر در طول امارتش، مناطق پشتونخوای بزرگ را همواره کمک و تحریک می کرد تا ذهنیت های آزادی را حفظ کنند.

خط دیورند در زمینه ای واقع شده که اقتدار امیر عبدالرحمن خان، جای هیچ نوع        معامله ی تهدید ارضی را باقی نمی گذاشت. با این حال، ما خطی داریم که روی آن، حساب های مرز های گویا بین المللی پاکستان را باز کرده اند و بدتر از همه، برای ما، پرونده ی مختومه عنوان می کنند.

یک نکته ی بسیار اساسی در کتاب راجیو دوگرا، ماجرای طرف شدن امیر در جریان امضای سند دیورند است. تا مطالعه ی «نفرین دیورند»، در هیج جا نخوانده بودم که انگلیس ها خط دیورند را در حالی بالای امیر امضاء کرده اند که او سواد زبان انگلیسی نداشت. این سند به زبان انگلیسی ست. یعنی امیری با آن همه عظمت، شان و آگاهی که بزرگی اش هنوز پشت دشمنان مملکت را می لرزاند، آن قدر غافل می شود که یک بخش بزرگ خاک های همتبارانش را فراموش کند؟ او نه شاه شجاع بود و نه می توانست ببرک کارمل باشد. حاکمیت امیر عبدالرحمن خان، یعنی قدرت بلامنازعه ای که از داخل افغانستان منشه می گرفت و به خودش متکی بود. با این حال، امیر از بازی های استعماری آگاه بود. اگر در قضیه ی پنجده، عقب نشینی تکتیکی کرد، می دانست که شبیه بلوای داخلی(تحریک هزاره ها) موضعش در جنوب را تضعیف می کنند. قدرت های خارجی با راه اندازی جنگ های نیابتی فرامرزی، منافع خودشان را تثبیت کرده اند.

در «نفرین دیورند»، توهم موج می زند. ما نمی توانیم به منطقی متوسل شویم که خاستگاه استعماری دارد. در زمینه ی این توهم، میلیون ها مردم، جبراً جدا نگه داشته شده اند تا قدرتی شکل نگیرد که در 600 سال پسین، خطوط زیاد تعدی و تجاوز مردمان غیر بومی منطقه را شکسته است. اصلاً این گمان به وجود می آید که چرا مردمی ملتهب نگه داشته شده اند که در چهارسوی جغرافیای ما، افزون بر دولتداری و اقتدار، همیشه با نیرو های استعماری درافتاده اند و نهادینه گی آن ها را طرد کرده اند/ می کنند. در واقع، دیورند، فراتر از یک خط منفور، حصار مردم و قدرت هایی ست که امتیاز قدرت مستمر تاریخی  دارند و اگر فرصت بیابند، همواره جلو می روند.

در زمینه ی مرز منفور دیورند، یک قوم بزرگ وجود دارد که امتیاز دولتداری های مستقل را داشته است/ دارد. روحیات این مردم که دوست ندارند آقا بالا سر داشته باشند، آنان را در تله هایی اسیر ساخته که یکی هم دیورند است. می توان تصور کرد که دیورند، نه فقط یک خط عمدی جدایی، بل مانع وصل قدرت هایی ست که در محاسبات جیواستراتیژیک، اخلال وارد می کنند. زمین گیری قوای روس و ضیاع منابع وافر مالی کشور های درگیر در تنازع افغانستان که در حیاط افغانی صورت می گیرد، یک نوع تداخل ستمگرانه در زنده گی مردمانی نیز است که وقتی از رهبری تباری محروم می شوند، در پراگنده گی فکری، قدرت شان به نفع جناح هایی تحلیل می رود که مغرضانه سعی کرده اند/ می کنند در هرج و مرج زنده گی پشتون ها، هم مخالفان خود را سرکوب کنند و هم معادلات فرامرزی را رقم بزنند.

«نفرین دیورند»، خشم نفرت بار استعمارگرانی ست که در برابر اراده ی آهنین یک ملت، خورد شدند، اما مراقب مانده اند در بستر آن ها، جدایی یک اصل باشد. تلاش راجیو دوگرا در تبیین هرچه بیشتر مسئله ی خط دیورند، روی سوال هایی استوار است که سمت بخشیدن به آن ها، تا خلوت هایی می رود که استعمارگران در ابهام آن ها پیمان خط دیورند را تحویل داده اند.

آن چه وجه تمایز کتاب راجیو دوگرا با کتاب هایی می شود که قبلاً دیورند را تفسیر کرده اند، دور زدن شروح معمول است. در کتاب «نفرین دیورند»، قدرت سیاسی و بشری مردمی تحلیل شده که در واقع با نقش اثرگذار فرامرزی، اگر تاکنون در هرج و مرج     زنده گی می کنند یا ثبات شان مقطعه یی ست، نمی دانند که پوتانسیل وحدت جغرافی و قومی آنان اگر درست مدیریت شود، می تواند محاسبات کلان خارجی را برهم بزند. ما به این لحاظ نیز تحت ستم واقع شده ایم که از قدرت و منطقه ی ما می ترسند.

هرچند مایه های فرهنگ عتیقه/ پوسیده ی خراسانی- پارسی را بسیار نمی پسندم، اما گاهی کُلی گویی های آن ها به درد می خورند. بهترین مصداق مصراع «هر کجا مرز کشیدند، شما پُل بزنید!»، خط دیورند است.  

You have no rights to post comments

بیرق ملی افغانستان

afghanistan

image 006 image 006 image 006

ساینس ، طب و معلومات علمی

حقیقت در یوتیوب

youtube

الحاج محمد شاه پيمان

salim abed paiman 200

Bilexperten i Tyresö AB

bilxeperten AB 2019 200A

جنتری ، کلیزه یا تقویم سال ۱۴۰۲

مرکز کتاب نویسی پیمان

په پيښور کښي د ضا خېل په مدرسه

آشپزی افغانی

dast pukht afghani 180

!آدرس و شماره های تماس تمامی سفارتخانه ها مقیم کابل

سفارت افغانستان مقیم سویدن

Anmasad 200

آشپزی افغانی و غذا های لذیز افغانی

تاریخی، سیاسی، فرهنګی ، کلتوری او اجتماعی کتابونه

تلویزیون آشنا

daritvplayer

نماز ستون دین

Namaz Ston Din 1 200

د آشنا تلویزیون وروستی خپرونه

player240

مرحوم داکتر عزیزالله لودین

dr. azizullah lodin 200

ښاغلۍ محمد رسول باوری

bawari 200

استاد شاه محمود محمود

Ustad Shah Mahmood Mahmood 200

د ارګ تاریخچه

باغ بابر

پښتانه اصلاً څوک دي ؟

فال حافظ

hafez copy

سه هزار سال دروغ درتاریخ ایران

Tamuli Dar Bonyan Jalyat 200

Saraji Atal سراجی اتل

سمیع الله تړون

د لسم ټولګيو زده کوونکو د پام وړخبرتيا

د یولسم ټولګيو زده کوونکو دپام وړ خبرتيا

Rates widget

!د دولسم ټولګي زده کوونکو دپام وړ خبرتيا

!بیستمین سالروز پیروزی مجاهدین بر همه مبارک باد

پرویز شگیوال

Currency Converter

شعر پښتو

برنج گل لاله

loga

شرکت حسابداری الیاس

Elias S

ښاغلی سمیع الله تړون

Samiullah Taron 200

ننگرهار مشاعره

ښاغلی سنګر مل عارفزی

ویدیو کلپ کارتون برای اطفال خورد سال

Statistics

سیستم عامل
FreeBSD
پی اچ پی
8.1.20
MySQLi
10.6.14-MariaDB-log
زمان
22:54
ذخیره ساز
فعال شده
Gzip
غیر فعال
کاربران
1
مطالب
2080
نمایش تعداد مطالب
7665459

اخبار جدید

تاریخچه مختصر بچه سقاو

د افغان - انګرېز درې جګړې د انځور په ژبه

پښتانه پر څوسترو ښاخونو ویشل شوي دي ؟

Copyright © 2017. All Rights Reserved www.haqiqat.se حقیقت

Innehållsansvarig: Mohammad Shah Paiman, 076- 428 98 78 - e-post: abed_salim@hotmail.com www.haqiqat.se All Rights Reserved.